Birinci Diş: Diş hekimliğindeki estetik uygulamalar
Son yıllarda toplumdaki estetik gereksinimlerin ön plana çıkmasından dolayı diş hekimliğinde de estetik uygulamalar sık yapılmaya başlandı. Diş hekimliğindeki estetik uygulamaları beyaz (kompozit) dolgular, laminalar (laminate veneerler) ile tamamen porselenden oluşan kaplama ve köprüler olarak sıralayabiliriz.
1- Beyaz (kompozit) Dolgular
Dolgu, dişte çürük veya kırık gibi nedenlerden dolayı oluşan madde kaybının, uygun bir madde ile doldurularak giderilmesidir., Genellikle lazer veya beyaz dolgular olarak bilinen kompozit dolgular, aslında mavi ışıkla sertleşen dimetakrilat esaslı maddelerdir. Estetik ve sağlık açısından daha çok tercih ettiğimiz dolgu çeşididir. Yaklaşık 20-25 yıldır ülkemizde uygulanmaktadır. Son 5 yıldır dolgu maddeleri teknolojisinde meydana gelen gelişmelerden dolayı diş hekimleri tarafından daha sıklıkla kullanılmaktadır.
Kompozit dolgular hangi vakalarda kullanılıyor?
Dişlere dolgu yapılması gereken her durumda yapılabilir.
Gri dolgular neden beyaz dolgularla değiştiriliyor?
Gri dolgulara amalgam dolgular deriz. Gümüş ve başka alaşımlar ile cıvadan oluşur. İçindeki civanın zamanla vücuda salındığı için zehirli bir etki oluşturup, vücudun otoimmun, sinir ve solunum sitemini etkilemesiyle ilgili çalışmalar bulunmaktadır. Amalgamın içindeki gümüşten dolayı, ağızda altın içeren başka dolgu veya kaplama varsa amalgamla aralarında elektrik akımına benzer bir akım oluşmakta. Bu da hastalarımızda ağrı şikayetine yol açmakta.. Ayrıca amalgam dolgular sıcak soğuk gibi etkenlerle genleşip, birkaç yıl sonra hastanın kendi dişini kırar veya çatlak oluşturur. O nedenle bu çatlak oluşmadan değiştirilmesi gerekir. Ayrıca amalgam dolguların dışardan görünen rengi dışında, hastanın kendi dişini de koyu renge boyar ve dolgu çıkarılsa bile bu renk kalır. Kompozit dolgularda bu dezavantajlar yoktur. Kompozit dolgu yapılırken hastanın dişinden çok az madde kaldırilır
Eski gri dolguların tek tek çıkarılıp, yerine yeniden beyaz dolgu yapılması uzun ve yorucu bir işlem mi?
Eskiden yorucu bir işlemdi. Ama şimdi porselen teknolojisindeki son gelişmelerden sonra, artık çok daha basit. Yalnızca 2 kısa seansta 3-4 amalgam dolgunuz birden beyaz dolgularla değiştirilebiliyor. Eskiden hasta randevu alıp, kliniğe geliyordu. Amalgam dolgusu sökülüyor, yerine beyaz dolgu yapılıyordu. Sonra diğer dişi için tekrar randevu veriliyordu, hasta tekrar kliniğe geliyor, yeni bir dolgusu değiştiriliyordu. Gelişen teknolojiler sayesinde hasta kliniğe geldiğinde 3-4 dolgu birden çıkarılıyor. Bu dişlerin ölçüsü alınıp, ağzın dışında mükemmel estetik ve kapanışta porselen dolgular hazırlanıyor. Hasta 1 gün geçici dolgu ile kalıyor. Ertesi gün kliniğe geldiğinde yeni beyaz, porselen dolguları dişe yapıştırılıyor. Bu işleme inley/onley uygulaması denir.
Yani eskisi gibi her diş için tek tek randevu alıp haftalarca diş hekimine gidilmiyor mu?
Hayır, yalnızca 2 kısa seansta bir kaç dolgu birden yapılmış oluyor. Ayrıca dolgular ağız dışında hazırlandığı için, hem diş hekimi koltuğunda geçirilen vakit çok azalıyor, hem de dolgular mükemmel kapanış ve estetikte oluyorlar.
2-Laminalar
Lamina nedir?
Dişin yalnızca ön yüzeyinde kesim yapılarak veya hiç kesim yapılmadan estetiğini düzelten uygulamalardır.
Önceden hasta ön dişlerindeki estetikten şikayet ederek diş hekimine geldiğinde nasıl düzeltiliyordu?
Bu dişleri etrafından keserek küçültüp, dişin etrafını tamamen kaplayan kaplamalar yapılıyordu. Böylece güzel bir görüntü sağlanabiliyordu.
Hangi vakalarda yapılır?
Hasta dişlerinin şeklinden, renginden, boyundan memnun değilse, dişler arasında aralık veya dişlerde çapraşıklık varsa (ortodontiye alternatif veya yardımcı olarak) lamina yapılarak bunlar giderilebilir.
Nasıl yapılır?
İki yöntem vardır. Birincisinde beyaz dolgu maddelerindeki teknolojik gelişmeler sayesinde, artık .tek seansta dişlerden kesim yapmadan da çapraşıklık, dişin kısa olması gibi estetik sorunlar çözülebiliyor. Hasta kliniğe geldiğinde lamina işlemine uygun kompozit dolgu maddesi dişe tek seansta uygulanarak dişlerin estetiği düzeltilir.
İkinci yöntemde de, aynı tırnaklara yapıştırılan takma tırnaklar gibi, porselenden takma tırnağa benzer bir parça hazırlanıyor. Hasta geldiğinde 1. seansta dişin sadece ön yüzünden kesim yapılır, ölçü alınır ve 2. seansta yapıştırılır.
Vakanın durumuna gore ön dişlerde, bu iki yöntemden birini uygulanır.
Lamina uygulamasının kaplamaya gore avantajı nedir?
Hastanın kendi dişinden fazla kesim yapılmadığı için hasta yemek yerken veya konuşurken çok kolay alışıyor. Aynen diş minesi gibi ışığı geçirdiğinden doğal görünür. Ayrıca İlerki yıllarda lamina değiştirilmek istendiğinde, yeni uygulamalar için yeterince büyük bir diş yapısı kalıyor.
Biz kadınız-Kadın sitesi [Sağlık-Prof. Dr. Kemal Arıkan-Dr.Sinan Tanyolaç ]